KTP

THALAI INKHAWM - KTP Indinchhoh dan
Hun hmasa Sap Upa (F.W. Savidge) leh Pu Buanga (J.H. Lorrain) -te kha January 11, 1894-ah Mizoram an lo thleng a, December 31, 1897-ah an haw leh ta a nih kha. Pu Zosaphluia (David Evan Jones) kha August 31, 1897-ah a lo chhuak ve leh a, an awmna veng, Thingpui Huan Tlangah Sap Upa, Pu Buanga leh Zosaphluia te hi thla li an inhrawn hman a ni.
Pu Zosaphluia hi kum 1898 kum tir lamah Mission Veng (khatih hun laia Hriangmual/Lalchhinga Veng)-ah a rawn insuan phei a, rawngbawlna pawh a chhunzawm nghal zel a ni. Hemi kum vek December 31 hian Pu Zosapthara (Edwin Rowlands) pawh a rawn chuang chhuak ve leh a, hemi kum hi Mission Veng Kohhran din kum a lo ni ta a ni.
Mission Veng Kohhran pawh a lo thang chho zel a, kohhran thang chho zelah thalaite pawimawhna leh anmahni ngaihsakna a lian chho zel a, an puala thiltih eng eng emawte pawh Kohhranin a ngaihtuah thin a, Upa Chawngzika’n November 24, 1996-a sawi dan chuan, “Kristian Thalai Pawl a lo din hma atangin Mission Vengah hian Kohhrana Thalai Inhmuhkhawmna hi kan lo nei tawh thin a, kan neih tan hun chiah ka sawi mai thei tawh lo naa, kum 1948 bawr Kohhran Upa kan nih tan atang vel khan niin ka hria, chungah chuan – (1) Hla te kan zir a (2) Drama-te kan zir a (3) Tawngtainate leh infuihnate pawh kan nei thin a. Y.L.A. Hall-ah kan inhmukhawm deuh bera, a chang chuan mimal in, kan Upate Inahte pawh thil zir chuan kan kal khawm thin,” a ti a. Pi S.L. Chhungpuii pawhin, “Upa Chawngzika hova, Drama – Mene Mene Tekel Upharsin tih emaw ni kan zirte pawh ka la hria, a tawpah phei chuan Boys’ M.E. School-ah an chhuah ta nghe nghe a,” a lo ti a. (September 25, 2004)
Kum 1951 Assembly Mission Veng Kohhrana an nghah tum khan Tualchhung Kohhran hun ruatin Khawmpui lai February 15, 1951 Ningani Zan Inkhawm chu Thalai puala hman a ni a, Assembly pawhin a hriatpui ngei a ni tih chu a hnuaia thuziakah hian a chiang hle
“15.2.1951 (Ningani Zan) :- Thalaite tana inkhawmna Programme, Mission Veng Kohhran siam chu tha kan ti a, kan pawm. Tantu tura ruat Sakhawliana a theih loh avangin a aiah Ngurauva a ni ta zawk a…” (Assembly Bu 19-na: Phek 3)

Thalai Inkhawm
Thalai Inhmuhkhawmna chu an nei mumal tial tial a, June 26, 1951-a Mission Veng Kohhran Committee chuan an Thurel No.1-ah chuan,
“Thalai Inkhawm ngaihtuah turin Naupang Sunday School zirtirtu leh nula-tlangval leh Upa Chawngzika, Thawma ten ngaihtuah sela kan ti” tiin an rel ta a, he an thurel bawhzui tur hian tunlai angin Committee an ruatna chiah chu hmuh tur a awm lo na a, MISSION VENG KRISTIAN THALAI PAWL tih Minute Bu 1953-1958-a a lan dan chuan Inkhawm Programme te siama, thil tul ngaihtuah tur hian Committee a nih chiah loh pawhin mi engemaw zat Kohhran hotute hian ruat chu an nei niin a lang. Inkhawm hun atan hian thla khat chhunga Inrinni zan hnuhnung ber hi an hmang thin a, entir nan- March 28, 1953 (Inrinni zan) te, April 25, 1953 (Inrinni zan) te, May 30, 1953 (Inrinni zan) te leh hun dangahte an inkhawm a, kum 1951 vel atang khan |halai Inkhawm hi mumal nei takin an lo nei tawh thin a ni.
Inkhawm Programme te pawh hi uluk takin an buatsaih a, hmuh theih china Thalai (KTP) Inkhawm Programme kan hmuh theih hlui ber chu February 28,1953 (Inrinni) Zan Inkhawm a ni a, Minute Bu-a a inziak dan chu hetiang hi a ni —
Thalai Inkhawm
February 28,1953 (Inrinni) Zan Inkhawm
Chairman : Pu Muka
Tantu : Nl. Chhungpuii
Introduction : By Chairman
Vantlang Hla : Hla Bu No. 2 “Lei leh Vanten”
Tawngtai turte : 1) Tv. Duhthanga
2) Ztu. Lalhluni
Quartet : Huaihawttu – Upa Rokunga
Engthawlna thu chhiar rual : Hruaitu – Pu Chalhnuna
Solo : Pi Lalziki M.Ed
Vantlang Hla : Hlabu No. 272.
“Pathianin a Kohhran”
Benediction or Lal TawngTaina
A chang chuan subject bik neiin thute an sawi a, Thalaite ngaihnawm tih zawng awm ‘Krista Mihuaisen Chanchin’-te sawiin Thalaite mil zawngin programme chi hrang hrang an siam thin a ni.
Kristian Thalai Pawl (KTP)
Hetianga Thalai Inkhawm tha tak neih a nih mek lai hian ‘November 27, 1953 khan Aijal mi pawimawh deuh deuhte leh thingtlang Middle School Staff hote sawm khawma inhmukhawmin Teachers’ Training School, Mission Veng, Aizawlah KTP (Kristian Thalai Pawl) Provisional Committee siamin KTP din a lo ni ta a,” (KTP Lamtluang : Phek 6-na)
KTP hruaitu hmasa berah hian kan Kohhran atangin heng mite — Pu Owena (Leader-ah), Nl. Zokhumi (Organising Secretary-ah), Tv. Luka (Asst. Secretary-ah) leh Pi Oweni (Treasurer-ah) te hi an tel ve nghal a ni.
KTP chuan General Conference hmasa ber chu Mission Vengah September 25, 1954 Inrinni hmangin an nghat a, kan hotute pawhin hemi Conference zawh hian kan Thalai Inkhawm chu Thalai rawngbawlna hi zau zawk leh chak zawka kalpui a nih theihna turin Mission Veng Kohhranah Thalai Inkhawm aiah KTP hming put ve ngei duhna an lo nei ta a, tichuan November 16,1954 zana Mission Veng Thalai Inkhawm Committee chuan heti hian a lo rel ta a ni.
Present — Pu Muka, Pu C. Zika, Pu Chalhnuna, Pu Thawma, Pu Rongenga, Pu Engvara, Tv. Lalrema, Nl. Dengchhungi, Nl. Lalhluni, Nl. Chhungpuii.
Thurel : Mission Veng Kohhranah hian “THALAI PAWL” din tumin a hnuaia mite hi lo huaihawt turin ruat an ni a. A rang lamin Dan zawhkim Nula leh Tlangvalte hi hemi pawla tel tur hian in sawm sela, Nl. Chhungpuii hi heng a hnuaia mite zingah hian Convener ni nghal rih sela : 1) Pu Rongenga 2) Nula Saptawni 3) Pu Seletthanga 4) Nula Lalhluni 5) Tv. Lalrema 6) Nula Zokhumi 7) Nula Chhungpuii
Tichuan, December 2, 1954 zana Committee Meeting chuan Office Bearers tur pathum – Chairman, Secretary leh Treasurer – atan Candidate 13 an ruat a, mahse candidate pakhatin a hming a hnuhdawh leh tak avangin inthlan hun tak takah chuan Candidate 12 an lo ni ta a chungte chu — Pu Rongenga, Pi Zolawmi, Tv. Malsawmdawngliana, Pu Sawithanga, Nula Remveli, Nula Chhungpuii, Nula Zokhumi, Nula Dengchhungi, Tv. Lalrema, Nula Biaksiami, Tv. Chawngchhunga leh Pu Thandanga te an ni a, Inthlanna endiktu atan Pu C. Zika, Pu Chalhnuna, Pu Thawma & Pu Rokhuma te an ruat bawk. Inthlan hun atan December 11, 1954 zan an ruat nghal a, candidate hmingte hi Kohhran Inkhawma puan a nih bakah Chapel Notice Board-ah pawh tar a ni a.
He Inthlan Programme leh result chu a chungah hian Minute Bu-a mi a thla, a ngai ngaiin, tihlan a ni a, chhiar a awl zawk nan phek lehlamah chhut chhuah a ni bawk a ni.
Inthlan Zan 11.12.1954 Inkhawm Programme
Chairman : Pu Seletthanga
Tantu : Nula Nunthari, T.T. Veng
Hla : No. 349
Chhiartur : I Petera 2:19 – 25
Tawngtaina
Hla : No. 406
Thawhlawm khawnna
Khawntute : Nula Biakchhungi
Nula Thangliani
Nula Hmingliani
Thawhlawm Hlanna by Chairman,
(Inthlan dan tur Chairman-in tawite-in a puang ang a)
INTHLANNA
Inthlanna Result puanna
Office Bearers thar leh Pawl Pathian hnena
hlanna – By Pastor Liangkhaia
Ban Hla : No. 306
BENEDICTION
Inthlanna Result :
Chairman : Pu Rongenga
Secretary : Nula S.L. Chhungpuii
Treasurer : Nula Zokhumi
Hemi ni December 11,1954 (Inrinni) hian Mission Veng Kohhranah KRISTIAN THALAI PAWL chu din tan a lo ni ta a, Office Bearers hmasa berte leh Kristian Thalai pawl chu Pathian hnenah Pastor Liangkhaia’n a hlan ta a ni.
Tun thleng hian kan Office Bearers hmasate pahnihin min la dampui a. K.T.P. hi kum 50 thleng hian Pathianin mal a sawm a, hma ala sawn chhoh zel avangin, Lalpa hnenah lawmthu i sawi ang u.
Office Bearers 3-te chuan January 10,1955 khan an thawhpui tur Committee Member hetiang hian an ruat
1. Pu Muka (Kohhran Committee aiawh)
2. Pu C. Zika (Kohhran Committee aiawh)
3. Pu Seletthanga
4. Pi Zolawmi
5. Pu Thandanga
6. Nl. Saptawni
7. Pu Sawithanga
8. Nl. Dengchhungi
KTP Committee hmasa ber chu ni 18.1.1955 zanah Pu Muka-te inah an nei a, Member 11-ah 9 an kal a, tichuan, Committee chu thla tin an nei chho ta zel a ni. Inkhawm dan hmang chu a danglam chuang lova. Inkhawm an tha hle thin a ni ang, Pu V.L. Rema (Tv. Lalrema) chuan (September 25, 2004-a a sawi), “Heng hun lai hi chuan Inkhawm hi chu tih ngei ngei turah kan ngai a ni,” a ti. Inkhawm hun bi erawh hi chu an duh thawh deuh a niang, May 24,1956 zana Mission Veng Kohhran Committee Thurel No.4-ah chuan, “Kristian Thalai Pawlin Inrinni vawi hnihna leh Inrinni hnuhnung berah Inkhawm an rawn dil a, an dil angin kan remti” tih a chuang a ni. Chuvangin May 1956 atang chuan Inrinni Zan vawihnih thalai Inkhawm nan hman a lo ni ta a. Heng hun lai hian thalai tak chu an la tam vak lova, Kum 1955 kum tir lam khan hming ziak thlapin an inchhiar a, hetiang hi a ni -
1. Vengthar (New Street, Sikul kawn) – 28
2. Dawrkai Veng – 59
3. Venglai – 53
4. Tlangveng (Mission Vengthlang) – 31
5. Thakthing Veng – 25
Total – 196
Hruaitu hmasate hian thil tha tak tak an ngaihtuahin, an ching chhuak thin a, a lawmawm hle a ni.
Committee thurel thenkhat :
May 11,1954 : Inkhawm zan apiangin thawhlawm khawnna nei ila, Tangka vawngtu atan chuan Nula Zokhumi B.A. ruat a ni.
May 29, 1954 : Thalai Inkhawm zan apiangin Pi Zaiin khawngaih takin Phaiphulengin min hruai thin sela, thawhlawm khawn chhung hian Phaiphuleng min tum sak thei zel bawk sela.
Kan Missionary te leh Kohhran midangte pawh hi Thalai Inkhawmah hian an tel ve zel thin niin a lang.
June 26, 1954 : Kum 1954 chhunga kan thalai Inkhawma Subjects turte ruahman lawk turin Pu Rongenga leh Pu Seletthanga te an sawm a, fel takin an rawn ruahman nghal a, hetiangin -
1. July 31, 1954 last Saturday – ‘Kristian Chhungkuaa |ha-laite chanvo’
2. August 28, 1954 – ‘Pathian inhriattirna leh mihringte laka a phut’
3. September 28, 1954 – ‘Mihringte tana beiseina awm chhun (Kros thu thlengin)’
4. October 30, 1954 – ‘Rinna avanga khaw-ngaihnaa Chhandam’
5. November 27, 1954 – ‘Mihring thar rah chu eng nge ni ?’ (Sawihona)
6. December 25, 1954 – ‘Krismas’
Thawhlawm khawnna chungchang :
Pi Zokhumi sawi (24.9.2004): Kan thawhlawm lakkhawm hmasa ber Rs. 3/- chuan Pulpit rawng ang puan senduk kan lei a, Kohhran Secretary Upa D. Thianga’n Thawhlawm khawnna tur thir min elhkualsak a, a vawnna tur fawng 2 zel thingin a siam a, ‘Chhawntual hi a tha a nia, a mam nalh duh si a,’ a ti a, Darthlalang keh hian a hiat mam a, a verh kua a, a thir kual hmawr pahnih chu fel takin a thun a, tichuan, keinin puan chu kan lo thui a, tunlaia kan hman ang deuh chiah hian a thir kual siamah chuan uluk takin kan thui bet a, Thawhlawm khawnna paruk emaw lai kan siam ta a. Ka hriat sual loh chuan a siamtute chu Chhungpuii, Lalhluni, Dengchhungi leh kei kan ni a, chung chu Thawhlawm khawn nan kan hmang ta a, tunhma chuan tiang sei pui hmawra Savun Ip invuah hian kan Upa ten thawhlawm an khawn thin a, hun rei vak lovah kan Upate chuan kan thawhlawm khawnna siam hmang chuan Thalai Inkhawm lovah pawh thawhlawm thalaite min khawn tir a, a khawnna seipui kha chu an hmang zui tawh lo, chuta tang chuan thla tin thawhlawm khawntute kan in ruat ta thin a ni.
Kan hruaitu hmasate hian bul an lo tan that em avangin a lawmawm hle a ni. Kristian Thalaite tana tihawm leh awm lohte hi an lo inzirtir nasa a, Inkhawm chuan Hlabu leh Pathian Lehkhabu ken tur tihte, thut dan te, leh awm dan mawi leh \ha tam tak an inzirtir thin a. An hnung zuitute pawh hian “Kan Khawvel dang zelah hian Kawng dik leh tha i ngaihtuah chho zel ang u”.
Thangthar lo chhuak zelte hian zam lo leh hlau lovin Pathian rinchhanin, kan Khawvel hi i hmachawn ve ang u. Khawvel ropuinate leh hmasawnna lo chhuak thar zelte hi inchimraltir mai lovin, tan i la thar zel ang u.
(Mission Venga Kristian thalai Pawl tobul ziak thei tura a hun tam tak senga hma min lakpuia a tul apiang ngaihtuahpuitu Upa C. Hualkunga chungah lawmthu kan sawi e. Ed.)
1954 – 1955
Hruaitute (December 11, 1954 atangin) :
Chairman (Leader) : Pu Rongenga
Secretary : Nula S.L. Chhungpuii
Treasurer : Nula Zokhumi
Committee Member-te :
1. Pu Seletthanga
2. Pi Zolawmi
3. Pu Thandanga
4. Nl. Saptawni
5. Pu L. Sawithanga
6. Nl. Dengchhungi
7. Tv. Luka*
Kohhran Aiawh :
1. Pu Muka
2. Pu Chawngzika
Kohhran Aiawh :
1. Rev. Owen*
*Anni hi a tirah Committee Member an ruatah an tel lo va, mahse Committee Meeting-naah an tel \hin avangin Committee Member-ah hian dah tel an ni.
Committee Meeting neih zat :
1. November 16, 1954 : Kristian |halai Pawl ang chuan Committee Meeting hi neih a ni lo va, amaherawhchu, kum 1951 pakhat a\anga kan neih tawh |halai Inkhawm Committee November 16, 1954 khan Committee Member kal khawm — Pu Muka, Pu C. Zika, Pu Chalhnuna, Pu Thawma, Pu Rongenga, Pu Engvara, Tv. Lalrema, Nl. Dengchhungi, Nl. Lalhluni leh Nl. Chhungpuii-te chuan heti hian an rel a-
Mission Veng Kohhranah hian |halai Pawl din tumin a hnuaia mite hi lo huaihawt turin ruat an ni a. A rang lamin dan zawhkim Nula leh Tlangvalte hi hemi pawla tel tur hian in sawm sela, Nl. Chhungpuii hi heng a hnuaia mite zingah hian Convener ni nghal rih sela :
1) Pu Rongenga 2) Nula Saptawni 3) Pu Seletthanga
4) Nula Lalhluni 5) Tv. Lalrema 6) Nula Zokhumi
7) Nula Chhungpuii
2. December 2, 1954 zana thurelte :-
Present : Pu Muka, Pu C. Zika, Pu Seletthanga, Tv. Lalrema, Nula Saptawni, Nula Chhungpuii
Mission Veng Kohhran |halai Pawl Office Bearers atan chuan hengte hi ruat an ni a :-
1. Pu Rongenga 2. Tv. Malsawmdawngliana
3. Pu L. Sawithanga 4. Nula Remveli
5. Nula Chhungpuii 6. Nula Zokhumi
7. Nula Dengchhungi 8. Tv. Lalrema
9. Nula Biaksiami 10. Tv. Chawngchhunga
11. Tv. Thandanga
‘Heng Candidates atana ruat lawkte hi hriattir hmasak zet ni sela; phatna te nei an nih chuan an phatzia ang zelin an thu chu pawm a ni ang. Thlan turte chu — Chairman, Secretary & Treasurer an ni a. Candidate te hming list hi Chapel Notice Board-ah tar ni se, Kohhran Inkhawmah pawh puan ni se. Ni 11 Dec.’54 zan hian Inthlanna awm sela’ tiin Kohhran Upa & Pastor (Bialtu) hriattir nise. Hemi Inthlanna endiktu atan— Pu C. Zika, Pu Chalhnuna, Pu Thawma & Pu Rokhuma te hi ruat an ni a, Veng tinah inthlanna awm tur hi puan ni thei sela:- heng mite hian an Veng \heuhah lo puang thei sela—
Thakthing Vengah : Pu Rinthanga, Pu L.Sawithanga &
Nula Nunthari
Dawrkai Vengah : Tv. Lalrema & Nula Dengchhungi
Tlang Vengah : Tv. L. Thangliana & Tv. Zamliana
Venglaiah : Nula Lalhluni & Tv. Chawngchhunga
Vengtharah : Nula Saptawni
SL Chhungpuii
2/xii/54
K|P Inkhawm neih zat : Hemi kum hian K|P nih hma Thalai Inkhawm anga kal laiin Inkhawm a hnuaia mi ang hian neih a ni.
1. March 27, 1954 (Inrinni Zan) – Thusawi Inkhawm
2. May 29, 1954 (Inrinni Zan) – Thusawi inkhawm
3. June 26, 1954 – Thusawi Inkhawm
4. July 31, 1954 (Inrinni Zan) – Thusawi Inkhawm
5. August 28, 1954 (Inrinni zan) – Thusawi Inkhawm
6. September 11, 1954 (Inrinni Zan) – Thusawi Inkhawm
7. September 25, 1954 (Inrinni Zan) – Thusawi Inkhawm
8. November 27, 1954 (Inrinni Zan) – Thusawi Inkhawm
9. December 11, 1954 (Inrinni Zan) – Inthlanna
Hemi ni December 11, 1954 hi Kristian Thalai Pawl, Mission Veng Branch din ni atan Kohhran Committee chuan a lo ti ta a, hemi zana Inthlanna programme chu —
Chairman : Pu Seletthanga
Tantu : Nula Nunthari, T.T. Veng
Hla : No. 349
Chhiartur : I Petera 2:19 – 25
Tawngtaina
Hla : No. 406
Thawhlawm khawnna
Khawntute : Nula Biakchhungi
Nula Thangliani
Nula Hmingliani
Thawhlawm Hlanna by Chairman,
(Inthlan dan tur Chairman-in tawitein a puang ang a.)
INTHLANNA
Inthlan Endiktu atan
: Pu C. Zika
Pu Chalhnuna
Pu Thawma
Pu Rokhuma
Inthlanna Result puanna
Office Bearers thar &
Pawl Pathian hnena hlanna – Pastor Liangkhaia
Banna Hla : No. 306
BENEDICTION
Inthlan Result —
Chairman : Pu Rongenga
Secretary : Nula S.L. Chhungpuii
Treasurer : Nula Zokhumi
Sum hmuhna :
May 11, 1954 zan Committtee chuanin Inkhawm apiangin thawhlawm khawnna neih a rel a, chumi tangka vawngtu atan chuan Nula Zokhumi, BA ruat a ni a, 27.3.54 zan Inkhawmnaa thawhlawm atangin Biak In Thawhlawm khawnna Ip tur puan Rs. 3/- in lei a ni a, thawhlawm hi a tulna apianga hman atan tih a ni.